Nghề làm tranh đá quý Lục Yên
Huyện Lục Yên được biết đến là địa danh có nguồn tài nguyên phong phú đặc biệt là nguồn đá tự nhiên như rubi, sapphire và tourmaline, đây là những loại đá có giá trị kinh tế cao. Trước những năm 1990, hoạt động khai thác đá diễn ra nhộn nhịp, người dân khai thác đá và tập trung về khu trung tâm ven hồ để buôn bán và trao đổi từ đó qua thời gian đã hình thành chợ đá quý, lúc đầu chỉ có vài chục người nhưng trong khoảng thời gian ngắn đã lên tới hàng trăm người bao gồm khách trong và ngoài tỉnh. Vào đầu những năm 2001, qua một thời gian khai thác, đá quý ngày càng trở nên khan hiếm, vì vậy người dân đã sử dụng những viên đá có giá trị thấp hơn, không bán vật phẩm trang điểm được do nhỏ bé, rạn nức để được tận dụng làm tranh đá quý. Vào năm 2019, UBND tỉnh Yên Bái đã công nhận và cấp bằng “Làng nghề tranh đá quý” với hơn 40 hộ tham gia. Thể loại tranh đá quý khá đa dạng bao gồm tranh đồng quê, tranh dân gian, tranh sơn thủy, tranh thư pháp, tranh xuân hạ thu đồng, tranh truyền thần và nhiều loại khác. Kích thước của tranh khá đa dạng, có loại khoảng 20-30cm, 40-60 cm, 50-70 cm hay thậm chí có những bức tranh to đến 2-3 m. Thời gian hình thành và phát triển nghề làm tranh đá quý đã được hơn 20 năm và trải qua nhiều thời ký biến động khác nhau.
Hiện nay, các cơ sở sản xuất tranh đá quý chủ yếu tập trung trên địa bàn thị trấn Yên Thế quanh khu vực bờ hồ chiếm khoảng 80% đặc biệt ở khu tổ dân phố 7, thị trấn Yên Thế và phần còn lại các cơ sở sản xuất nằm rải rác tại các xã như Liễu Đô, Yên Thắng, Minh Xuân. Các sản phẩm tranh đá quý hiện đã xuất khẩu ra thị trường nước ngoài như Trung Quốc, Thái Lan. Do tình hình COVID nên việc bàn hàng đã bị chậm hơn, người dân đã chuyển sang kinh doanh giới thiệu sản phẩm Online.
Các sản phẩm tranh đá quý hiện nay chủ yếu là các sản phẩm tranh đá phong thủy, phong cảnh và tranh truyền thần đòi hỏi người thợ phải có kinh nghiệm và tay nghề cao trong quá trình làm tranh.
Tranh đá quý được nhiều người thích và sử dụng để treo tại phòng khách, phòng làm việc, thư phòng, đại sảnh. Ngoài ra, sản phẩm tranh đá quý thường được xem như là một quà tặng có giá trị để tặng trong các dịp quan trọng như tân gia nhà mới, mừng thọ, khai trường.
.jpg)
